Feike Sijbesma vertrekt bij DSM. Het bedrijf staat er na dertien jaar goed voor, maar in de tussenliggende perioden werden er ook regelmatig doelen niet gehaald.
De wissel aan de top werd maandag aangekondigd. Sijbesma maakt per februari plaats voor twee co-CEO’s, zijn medebestuurders Geraldine Matchett en Dimitri de Vreeze.
Sijbesma laat DSM in behoorlijk goede staat achter. Het bedrijf heeft bijna geen nettoschuld, er worden recordwinsten gemaakt en ook de dividenduitkering staat op een recordniveau.
Daarnaast is de focus van het bedrijf sterk toegenomen. Toen Sijbesma aantrad had DSM nog vier divisies, waaronder een farmacie- en een chemicaliëndivisie. Beiden zijn verkocht en DSM richt zich nu op voedings- en voeringrediënten en supplementen (‘Nutrition’) en op hoogwaardige materialen (‘Materials’).
Bij beide divisies worden goede winstmarges gemaakt. De ebitda-marge van Nutrition lag de eerste negen maanden van het jaar op 20,5 procent, bij Materials was dat 18,5 procent. Dat zijn de hoogste niveaus in jaren en boven de nu geldende doelstellingen.
Gemiste doelen
Toch is hierbij wel een kanttekening te maken. In het afgelopen decennium werden eerder afgegeven doelstellingen namelijk ook wel eens niet gehaald om vervolgens minder ambitieus opnieuw te worden geformuleerd.
|
|
||||
|
|
2010 |
2015 |
2018 |
|
|
Nutrition |
Doelstelling |
>18% |
20-23% |
18-20% |
|
Behaald |
23,4% |
16,6% |
19,5% |
|
|
Materials |
Doelstelling |
>17% |
13-15% |
>15% |
|
Behaald |
11,9% |
15,2% |
17,6% |
|
Net na het aantreden van Sijbesma in 2007 werd voor Nutrition het doel minstens 18 procent winstmarge en voor Performance Materials meer dan 17 procent. Toen de balans werd opgemaakt in 2010 kwam Nutrition daar duidelijk bovenuit, maar zat Performance Materials er een stuk onder.
In 2013 werden doelstellingen geformuleerd tot en met 2015. Voor Nutrition was dat 20 tot 23 procent winstmarge en voor Performance Materials 13 tot 15 procent. Bij de afrekening in 2015 was het net andersom en zat Nutrition onder het doel en Materials erboven.
Voor de periode tot en met 2018 werd het ambitieniveau vervolgens een beetje verlaagd. Voor Nutrition was het nieuwe doel 18 tot 20 procent voor Materials meer dan 15 procent. Deze doelen werden vervolgens eenvoudig gehaald.
Twee dips
Het was kortom een periode met pieken en dalen. Dat is ook te zien in de ontwikkeling van het rendement van heel DSM. Het bewind van Sijbesma kende eigenlijk twee dips.
De eerste was tijdens de financiële crisis toen het rendement op het geïnvesteerd kapitaal (ROCE) zakte van ruim boven de tien procent naar 7,2 procent in 2009. De tweede dip viel in de jaren 2012 tot en met 2015 toen het rendement in drie boekjaren ruim onder de 10 procent uitkwam.
Dit had natuurlijk allemaal te maken met de buitenwereld, onder meer de zeer zwakke economie in West-Europa. Voor DSM was en is dat een belangrijke regio, in 2015 goed voor 28 procent van de omzet.
3 miljard dollar Chinese omzet niet gehaald
Overigens was dit omzetaandeel in 2018 nog altijd hetzelfde. Dat is ook wel opvallend aangezien DSM aan het begin van het decennium nog grote ambities had voor groei in China. De omzet uit China zou moeten groeien naar meer dan 3 miljard dollar. Vorig jaar was dat echter iets meer dan 1,1 miljard euro en was de ambitieuze doelstelling losgelaten.
Desondanks staat DSM er goed voor. De tijd onder Sijbesma was er echter ook een met pieken en dalen en doelstellingen die lang niet altijd werden gehaald.